پروتکل Ip  در لایه شبکه ی مدل OSI  قرار دارد.این پروتکل با استفاده از ادرس های مبدأ و مقصد ، اطلاعاتی درخصوص چگونگی و محل تحویل داده ها را محیا میکند. IP  زیر پروتکلی است که  TCP/IP   را قادر به فعالیت بین شبکه ای می کند به این معنی که می تواند داده ها را بین چندین بخش (segment)   مختلف شبکه محلی و یا چندین نوع شبکه با استفاده از مسیریاب ، انتقال دهد.

همانگونه که می دانید در لایه شبکه مدل OSI  ، داده ها به شکل بسته قالب بندی می شوند .در مفاهیم TCP/IP ، به جای بسته از دیتاگرام IP  نیز استفاده می شود.دیتاگرام IP مانند یک پاکت عمل می کند و حاوی اطلاعاتی است که مسیر یاب ها برای انتقال داده بین بخش های مختلف شبکه از آن استفاده می کنند.پروتکل IP  مانند پروتکل UDP پروتکلی غیر قابل اطمینان و بدون اتصال است و در خصوص تحویل درست داده ها تضمینی ارائه نمی دهد.با یان وجود پروتکل های سطح با لای TCP/IP  برای اطمینان از ارسال درست بسته ها به آدرس مورد نظر  ، از این پروتکل استفاده می کنند.نکته مهم در خصوص دیتاگرام  وجود Checksum  در سرآیند IP   است که درستی اطلاعات مسیریابی را مورد ارزیابی قرار می دهد .اگر checksum  درستی اطلاعات بسته دریافتی را تأیید نکند ، فرض را بر غیر قابل استفاده بودن بسته می گذارد.

 قالب دیتاگرام IP

نسخه:شماره ی نسخه ی پروتکل (برای نمونه IPv4  یا IPv6 ) را مشخص میکند .اولین کاری که پایانه کاری دریافت کننده پس از دریافت داده ها انجام می دهد بررسی این فیلد است تا مشخص شود که می تواند آن ها را بخواند یا خیر.در صورت عدم توانایی در خواندن بسته بسته رد خواهد شده و به خاطر اینکه بیشتر شبکه های مبتنی بر TCP/IP  از IPv4   استفاده می کنند رد شدن بسته به ندرت اتفاق می افتد.طول این فیلد ۴ بیت می باشد.

طول سرآیند اینترنت (IHL) : طول این فیلد ۴ بیت است که از آن برای مشخص کردن تعداد بلوک های ۳۲ بیتی سرایند IP  استفاده میشود و حداقل طول یک سرآیند IP  ، ۲۰ بلوک ۳۲ بیتی است.

سرویس های متمایز کننده : سطح حق تقدم پردازش بسته های دریافتی را برای مسیریاب ها مشخص می کند. طول این فیلد ۸ بیت است و قابلیت مشخص کردن ۶۴ حالت و یا بیشتر را برای تعیین اولویت های پردازشی دارد.

طول کل : این فیلد ۱۶ بیتی طول کل دیتاگرام IP که شامل سرآیند و داده می باشد را در واحد بایت مشخص میکند.طول یک دیتاگرام IP  نمیتواند از ۶۵۵۳۵ تجاوز کند.

شناسایی : مشخص میکند که هر پیغام مربوط به کدام دیتاگرام است  و به گره ی گیرنده  امکان بازنشانی پیغام های قطعه قطعه شده را می دهد. این فیلد و دو فلد پرچم و آفست تکه برای بازنشانی بسته های قطعه قطعه شده استفاده می شود . طول این فیلد ۱۶ بیت است.

پرچم : مشخص می کند که پیغام تکه بندی شده است  و در صورت تکه بندی شدن آن ، این آخرین دیتاگرام بخش است.

آفست تکه : مکان قرار گیری تکه دیتا گرام فعلی در مجموعه ی دیتاگرام های وارده را مشخص می کند این فیلد ۱۳ بیت طول دارد.

زمان حیات (TTL)  : بیانگر حداکثر زمان اعتبار دیتاگرام قبل از نابودی اش می باشد . اگرچه در شبکه های اولیه مقدار این فیلد واحدی در زمان را مشخص می کرد ، در شبکه های مدرن به تعداد دفعاتی که دیتاگرام می تواند توسط مسیریاب ارسال شود اشاره دارد.طول این فیلد ۸ بیت است .

پروتکل : مشخص کننده ی نوع پروتکل لایه ی انتقال است  که دیتاگرام را دریافت میکند . برای نمونه TCP  یا UDP  .طول این فیلد ۸ بیت است.

Checksum  : حین انتقال به گره گیرنده امکان بررسی درستی سرآیند IP  را می دهد. این فیلد ۱۶ بیت است.

آدرس IP  مبدأ : آدرس کامل IP  گره  مبدأ را مشخص میکند و دارای ۳۲ بیت طول می باشد.

آدرس IP  مقصد : آدرس کامل IP  گره مقصد را مشخص میکند و دارای ۳۲ بیت طول می باشد.

گزینه ها : می تواند حاوی اطلاعات اختیاری از مسیریابی و زمانبندی باشد که طولش متغیر است.

لایه گذاری (padding) : شامل اطلاعاتی است برای حصول اطمینان از ضریب ۳۲ بیتی بودن طول سرآیند . طول این فیلد نیز مانند فیلد گزینه ها متغیر است .

داده : بیانگر داده های اصلی قابل انتقال به علاوه ی داده های اضافه شده ی  TCP  در لایه ی انتقال می باشد . اندازه این فیلد نیز متغیر می باشد.

Source