پروتکل به معنی مجموعه از قوانین و رویه ها برای برقراری ارتباط است .
با توجه به تعریف بالا برای این که کامپیوتر ها بتنوانند با هم ارتباط شبکه ای برقرار کنند باید از یکسری قوانین و دستورالعمل ها پیروی کنند به عبارت دیگر برای برقراری ارتباط شبکه ای بین کامپیوتر ها همه ی آن ها باید از قوانین یکسانی پیروی کنند.برای مثال اگر یک کامپیوتر از نوعی پروتکل استفاده کند که کامپیوتر دیگر از این پروتکل استفاده نمیکند آنگاه آن ها قادر به برقراری ارتباط نیستند.
برای روشن تر شدن موضوع یک مثال اجتماعی میزنیم، فرض کنید شما به یک کشور خارجی سفر می کنید .
برای این که بتوانید با مردم آن کشور صحبت کنید باید زبان آن ها را بلد باشید در غیر این صورت شما قادر به برقراری ارتباط با مردم آن کشور نیستید حال اگر بخواهید در آن کشور بمانید باید از فرهنگ و قوانین آن کشور نیز پیروی کنید .
پروتکل نیز مجموعه ای از قوانین است برای ارتباط رایانه ها با یکدیگر ویا ارتباط رایانه ها با یک شبکه داخلی یا خارجی
در ادامه شما را با برخی پروتکل های پر کاربرد آشنا میکنیم:
HTTP:پروتکل رایج وب سایت های اینترنتی و هاست های ارائه شده به مشتریان
HTTPS:پروتکل رایج SSL در اینترنت برای سایت های امن
FTP:پروتکل رایج انتقال فایل ها در محیط اینترنت
IP:پروتکل تعیین مسیر و ارسال بسته های TCP / IP
FTAM:پروتکل دسترسی به فایل ها و بسته ها می باشد .
SMTP:پروتکل رایج انتقال پست الکترونیکی و ایمیل می باشد .
Telnet:پروتکل رایج برقرای ارتباط از راه دور می باشد .
SNMP:پروتکل نظارت بر شبکه و مدیریت شبکه می باشد .
DNS:پروتکل می باشد که آدرس IP هاست را به دامنه نسبت می دهد .
TCP:پروتکل کنترل و نظارت بر تحویل منظم داده ها می باشد .
PPP:پروتکل ارسال سریال می باشد .
DHCP:پروتکل جهت تخصیص آدرس های IP دینامیک در شبکه می باشد .
ECiP:پروتکل فراهم کننده یک اتصال قابل اطمینان نقطه به نقطه بر روی UDP
در مقاله های بعدی به بررسی دقیق برخی از پروتکل های یاد شده می پردازیم.